اوایل سال جاری میلادی محققان مقالهای را در مورد تاثیرات عاطفی پُستهای فیس بوک بر روی کاربران منتشر کردند. آنها در تلاش بودند که ببینند پُستهای مثبت و منفی موجب ایجاد تغییرات عاطفی کاربران میشود یا خیر.
نتیجهی کار مثبت بود. پستها و مطالب فیس بوک بر روی احساس کاربران تاثیر میگذارد.
محققان تحقیق نانوشتهی ذیگری را بر روی خودشان و کارمندانشان انجام دادند: آیا مطرح کردن چنین تحقیقاتی کاربران معمولی فیس بوک را همانند جامعهی علمی و آکادمیک عصبانی میکند؟ جواب این سوال هم مسلما مثبت است.
آزمایش فیس بوک
در ژانویهی ۲۰۱۲ محققان دو آزمایش موازی را در طول یک هفته انجام دادند. روند کار به این شکل بود که در یکی از آزمایشها بر اساس الگوریتمهایی، تعداد پُستها و مطالب مثبت کمتری در نیوزفید یک سری از کاربران انتخاب شده نمایش داده میشد؛ و در گروه دیگری مطالب و پُستهای منفی کمتر.
نتایج این آزمایش در فیس بوک نشان میدهد که وضعیت احساسی افراد میتواند سرایت پیدا کند و از طریق همین پُستها کاربران احساسی یکسان پیدا کنند، بدون آنکه خودشان از این موضوع آگاهی داشته باشند. این تاثیرگذاریهای احساسی بدون دخالت مستقیم افراد (یعنی مثلا دوستی بخواهد برای دوست دیگر احساسات خودش را بازگو کند) صورت میگیرد.
این مطالعات را محققان دانشگاه کُرنل و دانشگاه کالیفرنیا به همراه آدام کرامر متخصص اطلاعات در فیس بوک انجام دادهاند.
نمیتوان فهمید که آیا شما هم جزو افراد شرکت داده شده در این تحقیق بودهاید یا خیر. تمام شرکت کنندگان به صورت تصادفی انتخاب شده بودند و هیچ کدام نمیدانستند که تحت آزمایش هستند.
فیس بوک هیچگاه از این شرکت کنندگان رضایت نگرفته است. آنها معتقدند وقتی که کاربران در زمان ثبت نام در فیس بوک به Facebook’s Data Use Policy رضایت دادهاند پس یعنی به فیس بوک این اجازه را دادهاند تا از آنها به عنوان سوژهی تحقیقاتشان هم استفاده کند.
این آزمایش فیس بوک مربوط به دو سال و نیم پیش بود. معلوم نیس در این مدت فیس بوک چه کارهای دیگری را نیز انجام داده است. ممکن است شما در این مدت سوژهی یکی دیگر از آزمایشهای فیس بوک بوده باشید و به لطف Data Use Policy از آن بی اطلاع هستید.
این تحقیق فیس بوک در مورد احساسات شما بیشتر به منظور تبلیغات بهتر است. فیس بوک یک سرویس رایگان است و درآمدزایی آن از طریق اطلاعاتی است که در آن رد و بدل میشود. اینکه شما به چه پُستهایی احساس بهتری دارید و عکس العمل بهتری نشان میدهید در تبلیغات نقش مهمی ایفا خواهد کرد. ولی در نهایت این مطالعات راهی بود تا فیس بوک بفهمد در صورتی که استفاده از این سرویس حس بدی را به کاربرانش القا کند، چگونه مانع از ترک آنها شود.
آدام کرامر در این خصوص در یک پست فیس بوک گفت:
دلیل این کار ما اهمیت دادن به تاثیرات عاطفی فیس بوک و افرادی است که از محصولات ما استفاده میکنند. به عقیدهی ما سرمایه گذاری در این مورد ارزش داشت؛ اینکه بفهمیم مطلب دوست ما در فیس بوک حس خوبی به ما میدهد یا خیر. و مهمتر از آن، آیا مطلبی در فیس بوک باعث میشود کاربر دیگر به سراغ این سرویس نیاید؟
سیاست جدید فیس بوک
البته تمام این اتفاقات سرآغاز شروع انتقادهای تند علیه این سیاست فیس بوک بود. اتقادهایی که موجب شد فیس بوک سیاست جدیدی را پیش بگیرد: ارائهی روش کاری شفافتر، پنلی برای بررسی پیشنهادات تحقیق و آموزشهای جدید برای کاربران. در همین راستا شریل سندبرگ مدیر ارشد عملیات فیس بوک از ارتباطات ضعیف این شرکت در مورد این تحقیق عذرخواهی کرد.
در اخباری که به تازگی منتشر شد مدیر ارشد تکنولوژی فیس بوک Mike Schroepfer گفت:
ما این تحقیقات را انجام دادیم تا فیس بوک را بهتر کنیم، اما حالا میخواهیم با مسئولیت پذیری بیشتری این کار را انجام دهیم.
پنل جدید فیس بوک شامل بیشترین حوزهی مطالعاتی محققان، تحقیقات مختلف و توضیح قوانین و سیاستهاست.
Bootcamp که برنامهی آموزشی فیس بوک برای مهندسان جدید است، حالا شامل اطلاعات مربوط به تحقیقاتشان نیز شده است.
در نهایت فیس بوک وب سایتی را برای تحقیقات عمومی خود راه اندازی کرد که کاربران علاقهمند میتوانند برای دیدن مطالعات آکادمیک منتشر شدهی این شرکت از آن دیدن کنند.
خیلی بهتر بود که فیس بوک قبل از استفاده از کاربرانش به عنوان سوژهی تحقیقات خود به فکر ارائهی قوانین و سیاستهای جدید میبود. اما همین که انتقاداتی که از آنها شد را جدی گرفتند و به فکر راه حل بودند، قابل تقدیر است.
مطلبی که ترجمه کردم در سایت پارسیش منتشر شده.